Küresel bir salgın
Çocuklardaki miyop rahatsızlığının yaygınlaşma oranı, dünya çapında panik yaratan bir raddeye gelmekte ve bu pek çok sağlık sorunu ile dolaylı maliyetlerini beraberinde getirmektedir.
Amerika Birleşik Devletleri'nde miyopun görülme oranı 30 yıllık bir zaman dilimi içerisinde iki katına çıkmıştır.1 İngiltere'de yapılan bir çalışma üniversite öğrencilerinin neredeyse %50'sinin miyop olduğunu göstermiştir.2 Tayvan'da yapılan bir araştırma ile geçtiğimiz 50 yılda miyopun yaygınlığının %65 arttığı gözlemlenmiştir.3 Dünya çapında ise, 2010'da 2 milyar olan miyop sayısının 2050 yılına gelindiğinde 5 milyara ulaşması beklenmektedir.4
Miyopun yan etkileri
Miyopun yaygınlaşmasının belirli bireysel ve sosyal maliyetleri bulunmaktadır. Gözü kusursuz (emetrop) olan kişilerle karşılaştırıldklarında 1D miyop kişilerin dahi yaşamları boyunca; glokom, posterior subkapsüler katarakt, retina yırtılması, makula dejenerasyonu gibi hastalıklara yakalanma riski daha fazladır. 5-6D seviyesinde miyop rahatsızlığı olan kişiler, makula dejenerasyonuna karşı 40 kat daha fazla risk altındadır.5
Önleme ve tedavi için seçenekler
Göz doktorları, miyopun bir salgın gibi yayılmasını önlemek ve kontrol etmek için son derece önemli bir konuma sahiptir.
- Davranışsal değişim
Bir çocuk haftada 14 saati açık havada geçirdiğinde miyop olma riski yaklaşık %30 oranında azalmaktadır.6 Aileler, koruyucu bir önlem olarak çocuklarını açık hava aktivitelerine yönlendirmelidir.
- Bitkisel tedavi
Henüz her ülkede piyasada mevcut olmayan atropin, %0.01 oranında kullanıldığında miyop rahatsızlığının kontrolünde belirgin bir etki göstermiştir. Ancak bu madde, çok fazla yan etki yapma olasılığından dolayı klinik açıdan pek tercih edilmemektedir.7
- Dereceli lensler
Kontrol açısından, bulgular ezofori ve 1D'den büyük uyum gecikmesi ile ilerleyen miyop için bifokal gözlük veya progresif cam kullanımının miyop ilerlemesini %38-47 oranında azalttığını göstermektedir.8 Ancak gözlük takan çocukların, uyum sağlamanın en önemli olduğu dönemde daha fazla zorbalığa kaldığı görülmektedir.9
- Kontakt lens kontrolü
Miyopu kontakt lenslerle kontrol etmek konusunda umut verici bazı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Bunlardan biri ortokeratoloji (Orto-K) lenslerinin kullanımıdır; araştırmaya dair meta analiz, ilerleyen miyopta aksiyel uzamayı ortalama %45 oranında yavaşlatmaktadır.10
Yumuşak multifokal lenslerin miyop ilerlemesini belirgin ölçüde yavaşlattığı görülmüştür.11 Başka bir seçenek olarak, henüz geniş çaplı olarak piyasada bulunmayan yumuşak, çift odaklı ve günlük kullanımlı lenslerin periferik tasarımı ile iki kereden fazla 10 aylık kullanım dönemi sonucunda aksiyel uzamada %50 oranında azalma görülmüştür.12
Elbette kontakt lens kullanmanın çocuk hastalar için kendi zorlukları olacaktır ve her çocuğun temel hijyen ve uyum sağlama alışkanlıklarının dikkatli bir şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir.
Yine de, devam eden geliştirmeler ve miyopun kontrolündeki diğer kontakt lens temelli yöntemler hayli ümit vericidir. Miyopun dünya çapında hızla artışını kontrol altına alma çabaları güçlenirken, bunların da günlük uygulamalar üzerinde önemli ölçüde etkisi olacaktır.
1 Vitale S, Sperduto RD, Ferris FL 3rd. 1971-1972 ve 1999-2004 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde miyop rahatsızlığının artan görülme oranı. Göz Bilimi (Oftalmoloji) Arşivleri. 2009;127(12):1632-1639.
2 Logan NS, Davies LN, Mallen EA, Gilmartin B. Bir İngiliz üniversitesi öğrenci topluluğunda ametropi ve oküler biyometri. Optom Vis Sci. 2005;82(4):261-266.
3 Guo YH, Lin HY, Lin LL, Cheng CY. Tayvan'da bildirilen miyop vakaları: 2005 Tayvan Ulusal Sağlık Röportajı Anketi. Eye (Londra). 2012;26(5):684-689.
4 Flitcroft, DI. Miyop etiyolojisinde retinal, optik ve çevresel faktörlerin kompleks etkileşimleri. Retina ve Göz Araştırmalarında İlerleme. 2012;31(6):622-660.
5 Holden BA, Fricke TR, Wilson DA, ve ark. Miyopun dünya çapında yaygınlaşması, yüksek dereceli miyop ve 2000 yılından 2050'ye dek geçici eğilimler. Göz Bilimi (Oftalmoloji). 2016;123(5):1036-1042.
6 Rose KA, Morgan IG, Ip J, ve ark. Açık hava aktiviteleri çocuklarda miyopun yaygınlaşmasını azaltmaktadır. Göz Bilimi (Oftalmoloji). 2008;115(8):1279-1285.
7 Chia A, Lu QS, Tan D. Miyop 2 tedavisinde atropin üzerine 5 yıllık klinik araştırma: %0.01 oranında atropinli göz damlaları ile miyopun kontrolü Göz Bilimi (Oftalmoloji). 2016;123(2):391-399.
8 Yang Z, Lan W, Ge J, ve ark. Çinli çocuklarda görülen miyop ilerlemesinde progresif ilave lenslerin etkisi. Oftalmik ve Fizyolojik Optik. 2009;29:41-48.
9 Horwood J, Waylen A, Herrick D, ve ark. Çocuklarda yaygın görme bozuklukları ve akran zorbalığı. Araştırmacı Oftalmoloji ve Görne Bilimi. 2005;46:1177-1181.
10 Walline JJ, Greiner KL, McVey ME, Jones-Jordan LA. Multifokal kontakt lens miyop kontrolü. Optom Vis Sci. 2013;90(11):1207-1214.
11 Sun Y, Xu F, Zhang T, ve ark. Miyop ilerlemesini kontrol için ortokeratoloji (Orto-K): Bir meta analiz. PLoS One. 2015;10(4):e0124535.
12 Anstice NS, Phillips JR. Çift odaklı yumuşak lens kullanımının çocuklardaki aksiyel miyop ilerlemesi üzerinde etkisi. Göz Bilimi (Oftalmoloji). 2011;118(6):1152-1161.