Ağlayan bir bebeği veya hüzünlendiren bir Yeşilçam filmini yakın zamanlarda izlediyseniz, gözyaşlarınızın bir kısmının gözlerinizden yüzünüze aktığını fark etmişsinizdir.
Fakat, aynı zamanda gözyaşlarını burnumuz yoluyla boşaltan gözyaşı kanallarımız da mevcuttur (nazolakrimal kanal veya gözyaşı kanalı da denir). Bu boşaltım kanalları, ağladığınızda burnunuzun akmasının veya alerjik bir reaksiyon dolayısıyla gözlerinizin sulanmasının sorumlusudur.
Bu gözyaşı kanalları tıkandığı zaman problemler meydana gelir. Gözyaşı kanalı tıkanmasının nedenlerini, bu durumda ne olduğunu ve nasıl tedavi edildiğini öğrenelim.
Neler tıkalı gözyaşı kanalına neden olur?
Gözyaşı kanalları çeşitli sebeplerden ötürü tıkanır.
Konjenital tıkanma: Bebeklerin beşte biri tıkalı gözyaşı kanallarıyla doğar. Bunun nedeni az gelişmiş veya anormal kanallar veya yüz ve kafatasının yapısındaki gelişimsel sorunlar olabilir.
Kanalların yaşlandıkça daralması: Yetişkinler yaşlandıkça gözyaşı kanalları daralabilir ve gözyaşı kanallarının tıkanma olasılığı artar.
Enfeksiyon ve yangı: Göz, burun ve gözyaşı kanalında enfeksiyonlar ve enflamasyonlar gözyaşı kanallarını tıkayabilir. Gözyaşı kanalının tıkanmasının kendisi de bir enfeksiyon ve enflamasyona sebebiyet verir.
Yüz yaralanmaları ve travma: Gözyaşı kanallarını veya onları çevreleyen kemik yapısını etkileyen herhangi bir yaralanma, gözyaşı kanallarının tıkanmasına neden olabilir.
Tümörler, kistler, taşlar: Gözyaşı kanalları tümör veya başka bir oluşumdan kaynaklı olarak tıkanabilirler.
Gördüğünüz gibi, tıkalı gözyaşı kanalları çeşitli belirtilere neden olurken, aynı zamanda altta yatan sorunların da habercisidirler. Gözlerinizle ilgili konularda her zaman göz doktorunuza danışın, böylece herhangi bir soruna anında müdahale edilebilir ve çözüm bulunabilir.
Göz yaşı kanallarında tıkanıklığın işaretleri
Gözyaşı kanalının tıkanmasından veya tıkanıklıktan ileri gelen enfeksiyonlardan ötürü birkaç belirti ortaya çıkabilir. Bunlardan bazıları:
- Sulanan gözler ve aşırı gözyaşı üretimi
- Tekrar eden enfeksiyon ve enflamasyon (enfeksiyonlar gözyaşı kanalı tıkanmasının hem sebebi hem de sonucudur)
- Mukus birikmesi ve boşaltımı
- Gözlerinizin iç köşelerinde acı ve şişkinlik
- Görüşün bulanıklaşması
- Kanlı gözyaşı
Göz doktorunuz gözyaşı kanallarınızın düzgünce boşalıp boşalmadığını test edebilir ve tedavi için seçenekler sunar.
Tıkalı gözyaşı kanallarının tedavisi
Tıkalı gözyaşı kanallarını tedavi etmenin en iyi yolu, tıkanıklığa neyin sebep olduğuna göre değişir. Göz doktorları öncelikle en az müdahale gerektiren seçenekleri değerlendirmenizi önerirler, sizin için neyin doğru olduğunu tartmanıza yardımcı olurlar ve ihtiyaç olursa bu seçenekleri arttırırlar.
İşte tıkalı gözyaşı kanallarını açmanın bazı bilinen yolları.
Bebeklerde tıkalı göz yaşı kanalları
Pek çok bebekte tıkalı gözyaşı kanalları ilk sene içerisinde kendiliklerinden kaybolur. Yine de, tedaviye ihtiyaç duyulan vakalar olur. Bebeklerde tıkalı gözyaşı kanallarını açmanın ilk metodu genişleme (kanalın nazikçe açılması), sondalama ve yıkamadır. Bu işe yaramazsa, göz doktorları bazen kanalları daha da açmak için genişletilebilen bir balon yerleştirirler.
Yetişkinlerde tıkalı göz yaşı kanalları
Yetişkinlerde tıkalı gözyaşı kanalları genellikle daralmanın veya kendiliğinden çözülemeyecek sorunların belirtisidir. Tedavinin ilk aşaması bebeklerin tedavisiyle aynıdır: genişleme, sondalama ve yıkama.
Stent yerleştirme ve entübasyon, yani gözyaşı kanalını açık tutmak için bir tüpün yerleştirilmesi, daha az müdahale gerektiren tedavilere cevap vermeyen vakalar için kullanılan cerrahi bir seçenektir.
Her zamanki gibi, belirtiler sizde de varsa veya herhangi bir endişeniz varsa, göz doktorunuza danışın. Sorunları gözden kaçırmamak için gözlerinizi kontrol etmek göz doktorunuzun işidir, düzenli muayeneler arasında meydana gelen sorunları değerlendirebilmeli ve size en iyi tedavi yöntemini sunabilmelidir.